27.2 Pozostałe istotne kwestie związane ze zobowiązaniami warunkowymi

Bezumowne korzystanie z nieruchomości

Jak zostało przedstawione w nocie 20.4 Grupa tworzy rezerwę na spory dotyczące bezumownego korzystania z nieruchomości służących działalności dystrybucyjnej, które zostały zgłoszone w postępowaniu sądowym. Ponadto w GK PGE występują spory na wcześniejszych etapach postępowania, a także nie można wykluczyć zwiększenia liczby i wartości podobnych roszczeń w przyszłości.

Zobowiązania kontraktowe dotyczące zakupu paliw

Zgodnie z zawartymi umowami na zakup paliw (głównie węgla i gazu), Grupa zobowiązana jest do odebrania określonej minimalnej ilości paliw, a także do nieprzekroczenia określonej wielkości maksymalnej poboru gazu w poszczególnych okresach. Brak odebrania minimalnych ilości paliw lub przekroczenie wielkości maksymalnych określonych w umowach może skutkować koniecznością uiszczenia odpowiednich opłat (w przypadku jednej z umów na zakup paliwa gazowego ilości nieodebrane ale opłacone, mogą być odebrane w ciągu kolejnych trzech lat umownych).

W ocenie Grupy warunki dostaw paliw do jednostek wytwórczych w przytoczonym powyżej zakresie nie odbiegają od warunków dostaw do innych wytwórców stosowanych na polskim rynku.

Zobowiązania dotyczące utrzymania zapasu paliw

Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej lub ciepła jest obowiązane utrzymywać zapasy paliw w ilości zapewniającej utrzymanie ciągłości dostaw energii elektrycznej lub ciepła do odbiorców.

W poprzednich okresach sprawozdawczych a także w styczniu i lutym 2023 roku doszło do kilkukrotnego naruszenia wymogów utrzymania minimalnych zapasów węgla w jednostkach wytwórczych PGE GiEK S.A. pracujących w oparciu o węgiel kamienny (Elektrownia Opole, Elektrownia Dolna Odra, Elektrownia Rybnik). Na niedotrzymanie minimalnych poziomów zapasów węgla kamiennego oraz problemy z odbudową tych zapasów w elektrowniach miał wpływ szereg czynników niezależnych od Spółki.

Zgodnie z postanowieniami art. 56 ust. 1 pkt. 2 ustawy Prawo Energetyczne („PE”), karze pieniężnej podlega ten, kto nie przestrzega obowiązku utrzymania zapasów paliw, (…), lub nie uzupełnia ich w terminie, (…). Wskazać należy, iż sam fakt naruszenia zakazu lub nakazu przewidzianego w ustawie PE skutkuje nałożeniem kary przez Prezesa URE. Zgodnie z brzmieniem art. 56 ust. 3 ustawy PE, wysokość kary nie może być niższa niż 10 tys. PLN i wyższa niż 15% przychodu ukaranego przedsiębiorcy, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym, a jeżeli kara pieniężna związana jest z działalnością prowadzoną na podstawie koncesji, wysokość kary nie może być niższa niż 10 tys. PLN i nie może być wyższa niż 15% przychodu ukaranego przedsiębiorcy, wynikającego z działalności koncesjonowanej w poprzednim roku podatkowym.

Do dnia sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego na PGE GiEK S.A. nie została nałożona kara z tytułu niedotrzymania obowiązku utrzymywania i odbudowania zapasów węgla na odpowiednim poziomie. Od lutego 2023 roku do dnia sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego poziom zapasów węgla jest utrzymywany powyżej minimalnego poziomu wymaganego przepisami prawa.

Biorąc pod uwagę niezależne od Spółki przyczyny niedotrzymania i nieodbudowania w wyznaczonym terminie wymaganych minimalnych zapasów węgla, a także fakt braku uprzedniej karalności PGE GiEK S.A. z tego tytułu, co powinno stanowić przesłankę do odpowiedniego miarkowania wymiaru kary, Spółka szacuje, że wartość ewentualnej naliczonej kary nie powinna być istotna dla PGE GiEK S.A., wobec czego w niniejszym sprawozdaniu nie rozpoznano rezerw z tego tytułu.

Środki z podwyższenia kapitału zakładowego Spółki

5 kwietnia 2022 roku zawarta została umowa inwestycyjna pomiędzy PGE S.A. a Skarbem Państwa dotycząca objęcia przez Skarb Państwa akcji wyemitowanych w wyniku podwyższenia kapitału zakładowego. Zgodnie z postanowieniami umowy, środki pozyskane z emisji akcji w kwocie 3,2 mld PLN są wykorzystywane wyłącznie na inwestycje w obszarze energii odnawialnej, dekarbonizacji ciepłownictwa i dystrybucji. Sposób wydatkowania środków pieniężnych z emisji podlega szczegółowemu raportowaniu i audytowi. Wydatkowanie środków niezgodnie z postanowieniami umowy inwestycyjnej może skutkować karami pieniężnymi lub nawet koniecznością zwrotu środków. Grupa PGE wykorzystuje środki zgodnie z umową inwestycyjną.

„Cancellation fees” w EWB2

W trakcie roku obrotowego 2023 i po dniu sprawozdawczym EWB2 zawierała umowy dotyczące fazy budowy w ramach realizowanego projektu Morskiej Farmy Wiatrowej Baltica 2. W umowach tych występują zapisy, zgodnie z którymi w przypadku braku podjęcia Finalnej Decyzji Inwestycyjnej (FID) i w konsekwencji anulowania wszystkich zawartych kontraktów, EWB2 będzie zobowiązana do uiszczenia opłat z tego tytułu (tzw. Cancellation fees). W związku z tym potencjalna wartość zobowiązania ze strony GK PGE, przy uwzględnieniu posiadanych udziałów, o których mowa w nocie 1.3.2, została oszacowana na kwotę 90,7 mln EUR. Mając na uwadze postępy prac w projekcie MFW Baltica 2, EWB2 ocenia konieczność ponoszenia Cancellation fees jako znikome. W związku z powyższym z tego tytułu nie zostało rozpoznane zobowiązanie ani zobowiązanie warunkowe.

Świadectwa efektywności energetycznej

PGE S.A. jest w trakcie postępowania administracyjnego przed Prezesem URE w sprawie wymierzenia kary pieniężnej za niewywiązanie się z obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectw efektywności energetycznej w ilości ok. 29 sztuk łącznie za 2017 i 2018 rok. Ze względu na niską wartość zaległości, PGE S.A. szacuje, że wartość ewentualnej naliczonej kary nie powinna być istotna, wobec czego w niniejszym sprawozdaniu nie rozpoznano rezerwy z tego tytułu.