3.1 Opis założeń dla segmentu Energetyka Konwencjonalna
Kwestia potencjalnej sprzedaży aktywów PGE GiEK S.A. została opisana w nocie 32.2 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Ponieważ na dzień sprawozdawczy aktywa segmentu nie spełniają definicji aktywów przeznaczonych do zbycia w rozumieniu MSSF 5 Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży oraz działalność zaniechana, Grupa PGE przeprowadziła test na utratę wartości zgodnie z MSR 36 Utrata wartości aktywów.
Testy na utratę wartości zostały przeprowadzone na 30 listopada 2023 roku w odniesieniu do ośrodków wypracowujących środki pieniężne poprzez ustalenie ich wartości odzyskiwalnej. Określenie wartości godziwej dla bardzo dużych grup aktywów, dla których nie ma aktywnego rynku i mało jest porównywalnych transakcji, jest w praktyce bardzo trudne. W przypadku całych elektrowni i kopalni, dla których należy określić wartość na lokalnym rynku, nie istnieją obserwowalne wartości godziwe. W związku z powyższym wartość odzyskiwalna analizowanych aktywów została ustalona w oparciu o oszacowanie ich wartości użytkowej metodą zdyskontowanych przepływów pieniężnych netto na podstawie projekcji finansowych przygotowanych na okres od grudnia 2023 roku do końca okresu eksploatacji. Zdaniem Grupy przyjęcie projekcji finansowych dłuższych niż pięcioletnie jest zasadne ze względu na istotny i długoterminowy wpływ szacowanych zmian w otoczeniu regulacyjnym. Dzięki przyjęciu dłuższych projekcji wartość odzyskiwalna może być oszacowana bardziej rzetelnie.
Założenia szczegółowe segmentu
Poniżej przedstawiono kluczowe założenia wpływające na oszacowanie wartości użytkowej testowanych CGU:
- uznanie za jedno CGU z uwagi na powiązania technologiczne odpowiednio:
- Oddziału Kopalnia Węgla Brunatnego Bełchatów oraz Oddziału Elektrownia Bełchatów,
- Oddziału Kopalnia Węgla Brunatnego Turów oraz Oddziału Elektrownia Turów,
- uznanie za trzy oddzielne CGU Elektrowni Opole, Elektrowni Rybnik i Elektrowni Dolna Odra,
- przyjęcie założenia o kontynuowaniu działalności:
- do 2036 roku dla Kompleksu Bełchatów w oparciu o zaakceptowaną przez Stronę Społeczną datę wyłączenia wszystkich bloków przyjętą dla potrzeb Planu Sprawiedliwej Transformacji Województwa Łódzkiego,
- do 2044 roku dla Kompleksu Turów w oparciu o decyzję o wydłużeniu okresu obowiązywania koncesji na prowadzenie działalności wydobywczej do 2044 roku z dnia 28 kwietnia 2021 roku,
- uwzględnienie optymalizacji kosztów pracy, wynikającej m.in. z aktualnych planów etatyzacji,
- utrzymanie zdolności produkcyjnych w wyniku prowadzenia inwestycji o charakterze odtworzeniowym,
- przyjęcie średniego ważonego kosztu kapitału po opodatkowaniu zróżnicowanego dla poszczególnych CGU, zgodnie z indywidualnie oszacowanym poziomem ryzyka oraz zróżnicowanego w czasie:
- dla lat 2024-2025 na średniorocznym poziomie dla poszczególnych CGU od 7,18% do 8,98%,
- dla lat 2026-2036 na średniorocznym poziomie dla poszczególnych CGU od 6,40% do 7,55%.
W nocie 27.4 niniejszego sprawozdania finansowego opisano kwestię dotyczącą uzyskania decyzji środowiskowej dla Kopalni Turów. W ocenie Grupy status tej decyzji nie wpływa na założenia przyjęte w testach na utratę wartości przeprowadzonych na dzień 30 listopada 2023 roku.
Na dzień 30 listopada 2023 roku wartość testowanych rzeczowych aktywów trwałych Energetyki Konwencjonalnej wyniosła 28.609 mln PLN. Wartość ta nie obejmuje CGU, dla których wartość użytkowa testowanych aktywów jest ujemna. W wyniku przeprowadzonego testu na utratę wartości aktywów, Grupa stwierdziła konieczność ujęcia odpisów aktualizujących wartość tych aktywów w łącznej wartości 7.982 mln PLN.
Ponadto w grudniu 2023 roku zaktualizowano założenia makroekonomiczne użyte do oszacowania wysokości rezerw na rekultywację wyrobisk końcowych w kopalniach, co spowodowało wzrost tych rezerw i jednocześnie zwiększyło wartość rzeczowych aktywów trwałych w Kompleksie Bełchatów oraz Kompleksie Turów. W związku z tym, że to zwiększenie rzeczowych aktywów trwałych nie było uwzględnione w wynikach testów na dzień 30 listopada 2023 roku dodatkowo odpisano również wartość aktywów trwałych wynikającą ze zmiany szacunków wskazanej rezerwy.
Łączna wartość odpisów została przedstawiona w poniższej tabeli:
| Wartość testowana | Stwierdzona utrata wartości | Wartość po odpisie | |
|---|---|---|---|
| Kompleks Bełchatów | 11.610 | (5.045) | 6.565 |
| Kompleks Turów | 5.770 | (1.111) | 4.659 |
| Elektrownia Opole | 11.693 | (2.290) | 9.403 |
| Elektrownia Dolna Odra | – | – | – |
| Elektrownia Rybnik | – | – | – |
| RAZEM | 29.073 | (8.446) | 20.627 |
W przypadku CGU odpisanych w pełni w poprzednich okresach sprawozdawczych (Elektrownia Dolna Odra, Elektrownia Rybnik) testy potwierdziły zasadność pełnego odpisu rzeczowych aktywów trwałych. Spółka utworzyła w tych Oddziałach w roku 2023 odpisy aktualizujące związane z nowymi inwestycjami o wartości 187 mln PLN.
Analiza wrażliwości
Zgodnie z MSR 36 Utrata wartości aktywów Grupa przeprowadziła analizę wrażliwości dla jednostek wytwórczych segmentu Energetyki Konwencjonalnej.
Poniżej przedstawiono wpływ zmiany kluczowych założeń przy zastosowaniu zasady ceteris paribus na wartość użytkową aktywów na dzień 30 listopada 2023 roku dla segmentu Energetyki Konwencjonalnej. W analizie pominięto wpływ na wartość użytkową aktywów odpisanych w całości w poprzednich okresach sprawozdawczych.
| Parametr | Zmiana | Wpływ na wartość użytkową w mln PLN | |
| Zwiększenie | Zmniejszenie | ||
| Zmiana ceny energii elektrycznej w całym okresie prognozy | 1% | 2.297 | – |
| -1% | – | 2.370 | |
Spadek ceny energii elektrycznej o 1% spowodowałby zmniejszenie wartości użytkowej aktywów o około 2,4 mld PLN.
| Parametr | Zmiana | Wpływ na wartość użytkową w mln PLN | |
| Zwiększenie | Zmniejszenie | ||
| Zmiana WACC | 0,5 p.p. | 549 | – |
| – 0,5 p.p | – | 603 | |
Spadek WACC o 0,5 punktu procentowego spowodowałby zmniejszenie wartości użytkowej aktywów o około 0,6 mld PLN.
| Parametr | Zmiana | Wpływ na wartość użytkową w mln PLN | |
| Zwiększenie | Zmniejszenie | ||
| Zmiana ceny uprawnień do emisji CO2 |
1% | – | 1.184 |
| – 1% | 1.143 | – | |
Wzrost cen uprawnień do emisji o 1% spowodowałby zmniejszenie wartości użytkowej aktywów o około 1,2 mld PLN.
| Parametr | Zmiana | Wpływ na wartość użytkową w mln PLN | |
| Zwiększenie | Zmniejszenie | ||
| Zmiana ceny węgla kamiennego | 1% | – | 197 |
| – 1% | 181 | – | |
Wzrost ceny węgla kamiennego o 1% spowodowałby zmniejszenie wartości użytkowej aktywów o około 0,2 mld PLN.
Kwestie klimatyczne
Przyszłość polskiego rynku energii jest determinowana przez politykę klimatyczną Unii Europejskiej, a na rozwój sytuacji na rynku energii elektrycznej w perspektywie do 2050 roku będzie miał wpływ („EGD”), mający na celu osiągnięcie neutralności klimatycznej UE do 2050 roku. Jednym z najważniejszych kroków do osiągnięcia neutralności klimatycznej była akceptacja przez Radę Europejską w grudniu 2020 roku nowego wiążącego celu unijnego ograniczenia emisji netto gazów cieplarnianych o co najmniej 55% do 2030 roku w porównaniu z poziomem z roku 1990. Konsekwencją wyższego celu redukcji emisji są rosnące koszty uprawnień do emisji , co może negatywnie wpływać na wyniki segmentu Energetyki Konwencjonalnej oraz GK PGE. Założenia makroekonomiczne przyjęte do testów na utratę wartości uwzględniają nowy, wyższy cel redukcji emisji w 2030 roku, a w rezultacie rosnący poziom cen uprawnień do emisji w długim terminie. W grudniu 2022 roku Rada i Parlament UE osiągnęły ważne porozumienia w sprawie propozycji pakietu „Fit for 55”, czyli planu UE dotyczącego zwiększenia celu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych poniżej 55% do 2030 roku w porównaniu z poziomem z 1990 roku.
Otoczenie w jakim działa Grupa Kapitałowa PGE charakteryzuje się wysoką zmiennością i jest zależne od uwarunkowań makroekonomicznych, rynkowych oraz regulacyjnych, a wszelkie zmiany w tym zakresie mogą mieć istotny wpływ na sytuację finansową oraz wyniki finansowe Grupy PGE. Dlatego powyższe oraz pozostałe założenia przyjęte do oszacowania wartości użytkowej aktywów podlegają okresowej analizie i weryfikacji. Ewentualne zmiany zostaną ujęte w przyszłych sprawozdaniach finansowych.