Zrównoważone finanse
Równowaga, którą kierujemy się w naszej działalności przyświeca nam również w sferze finansowej. Naszym priorytetem jest, aby przy realizacji ambitnego planu transformacji zachować stabilny poziom zadłużenia.
Założenia finansowania programu inwestycyjnego
Realizacja inwestycji wspólnie z partnerami
Maksymalizacja utylizacji krajowych
i unijnych środków pomocowych na transformację energetyczną
Wykorzystanie potencjału zielonego finansowania dłużnego
Ograniczone zwiększenie poziomu dźwigni finansowej z zachowaniem poziomu gwarantującego utrzymanie ratingu
Inwestycje w formule project finance
W cash poolingu uczestniczy 27 spółek GK PGE.
Zasadniczym celem cash poolingu jest zapewnienie bieżącej płynności finansowej w Grupie Kapitałowej, przy jednoczesnym ograniczeniu kosztów zewnętrznego finansowania krótkoterminowego i minimalizacji kosztów finansowych związanych z utrzymywaniem na rachunkach bankowych nadwyżek środków pieniężnych. Dzięki funkcjonowaniu struktury cash poolingu spółki Grupy Kapitałowej posiadające krótkotrwałe niedobory środków, mogą korzystać ze środków spółek wykazujących nadwyżki finansowe, bez konieczności pozyskiwania finansowania zewnętrznego.
Model finansowania w Grupie PGE:
Na 31 grudnia 2023 roku najistotniejsze zewnętrzne źródła finansowania Grupy PGE były następujące:
1,5 mld PLN
łączna wartość umowna 2 kredytów z BGK w ramach programu „Inwestycje polskie” – wykorzystany w kwocie 0,8 mld PLN
2,5 mld PLN
wartość umowna kredytu terminowego z BGK – wykorzystany w kwocie 0 mld PLN
5,4 mld PLN
łączna wartość umów 4 kredytów od EBI, z czego 4,9 mld PLN przeznaczone zostało na projekty związane z modernizacją i rozbudową sieci dystrybucyjnych a 0,5 mld PLN na finansowanie i refinansowanie budowy bloków kogeneracyjnych – wykorzystany w kwocie 5,1 mld PLN
0,3 mld PLN
wartość kredytu od EBI z przeznaczeniem na finansowanie „zielonych projektów” (tzw. green facility) – wykorzystany w kwocie 0,3 mld PLN
0,5 mld PLN
wartość kredytu od EBOR na wsparcie realizacji długofalowego programu rozwoju i modernizacji sieci dystrybucyjnej – wykorzystany w kwocie 0,3 mld PLN
2,3 mld PLN
łączna wartość umowna limitu kredytu konsorcjalnego odnawialnego – wykorzystany w kwocie 1,5 mld PLN. W wyniku aneksu podpisanego 6 lutego 2024 roku limit został zwiększony do 3,2 mld PLN
5,0 mld PLN
wartość limitu (niegwarantowany program obligacji krajowych) – wykorzystanie w kwocie 1,4 mld PLN
2,0 mld EUR
kwota limitu (niegwarantowany) programu Emisji Euroobligacji Średnioterminowych (EMTN) – wykorzystanie w kwocie 138 mln EUR.
Pożyczki preferencyjne
Kredyty w rachunku bieżącym
W ramach obsługi płynności Grupa PGE wykorzystywała również w 2023 roku umowy faktoringu, umożliwiające pozyskanie dodatkowych środków w okresach przejściowo zwiększonego zapotrzebowania na środki.
W ciągu 2023 roku Grupa PGE inwestowała nadwyżki środków pieniężnych w lokaty bankowe. Decyzje dotyczące lokat bankowych opierają się na maksymalizacji stopy zwrotu przy ustalonych limitach koncentracji dla każdego z banków oraz bieżącej ocenie kondycji finansowej banków wymagającej posiadania przez bank krótkoterminowej oceny ratingowej dla depozytów na poziomie inwestycyjnym. Wszystkie podmioty, z którymi Grupa Kapitałowa PGE zawiera transakcje depozytowe, działają w sektorze finansowym. Są to wyłącznie banki zarejestrowane w Polsce bądź działające w Polsce w formie oddziałów banków zagranicznych.
Obecnie najistotniejsze pozycje lokat bankowych wynikają z emisji akcji przeprowadzonej w 2022 roku. Część środków z uzyskanych 3,2 mld PLN została już wykorzystana na inwestycje w obszarze energii odnawialnej, dekarbonizacji ciepłownictwa i dystrybucji.
Sposób wydatkowania środków pieniężnych z emisji podlega szczegółowemu raportowaniu i audytowi. Grupa PGE wykorzystuje środki zgodnie z umową inwestycyjną. Środki pieniężne, które będą wydatkowane w późniejszym terminie są inwestowane w lokaty bankowe.
W 2023 roku Spółka i Grupa Kapitałowa posiadały pełną zdolność do regulowania swoich zobowiązań w terminie ich płatności.
1 Na 2029 rok oprócz regularnych spłat rat kredytów ustalony jest termin wykupu euroobligacji PGE Sweden AB w wysokości 138 mln EUR oraz obligacji krajowych w wysokości ok. 1 mld PLN.
Skuteczne wykorzystanie dostępnych źródeł finansowania
Trwająca już transformacja polskiego sektora energetycznego, a w tym również PGE, będzie przedsięwzięciem niezwykle kapitałochłonnym. Nakłady samej Grupy PGE do 2030 roku sięgną nawet 75 mld zł. Dlatego bardzo ważne w tym procesie będzie umiejętne korzystanie ze źródeł finansowania – środki dostępne dla Polski z funduszy w ramach Polityki Spójności, Instrumentu Odbudowy i Zwiększania Odporności, z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, React EU czy Funduszu Modernizacyjnego, mogą przekroczyć 45 mld euro, a środki dostępne bezpośrednio z Komisji Europejskiej (gwarancje Invest EU, Fundusz Innowacyjny, Horyzont Europa, CEF) to kolejne 120 mld euro.
W przypadku branży energetycznej finansowanie może być uzyskane na obszary takie jak:
Odnawialne źródła energii
Ciepłownictwo systemowe i indywidualne
Infrastruktura energetyczna i ciepłownicza
Efektywność energetyczna
Przebranżowienie pracowników
Grupa PGE zamierza wykorzystać dostępne źródła finansowania z funduszy pomocowych dostępnych dla Polski w zakresie transformacji energetycznej. Ambicją PGE jest, aby udział pozyskanego finansowania pokrył co najmniej 25 proc. potrzeb inwestycyjnych Grupy.
Oprócz tego będziemy rozpatrywali inne zewnętrzne źródła finansowania, które mogą wspomóc transformację PGE w kierunku osiągnięcia neutralności klimatycznej w 2050 roku – np. „zielone” obligacje czy finansowanie ESG.
Ograniczenie ekspozycji na zmiany rynkowe i stabilny zwrot z inwestycji opartych o dedykowane mechanizmy wsparcia, a także wykorzystanie finansowania pozabilansowego korzystnie wpłyną na profil ryzyka spółki i będą wspierać budowę wartości dla akcjonariuszy.
Zarządzanie ryzykiem kredytowym kontrahentów
Zarządzanie ryzykiem kredytowym kontrahentów w Grupie PGE w odniesieniu do działalności handlowej przekłada się na obszar zarządzania kapitałem pracującym i odbywa się m.in. w oparciu o przyjęte procedury w zakresie oceny standingu finansowego kontrahenta oraz wyznaczania limitów (kredytów kupieckich).
W procesie przyznawania kredytu kupieckiego dokonywana jest ocena wiarygodności kredytowej kontrahentów (na podstawie przeprowadzanej analizy finansowej z uwzględnieniem dotychczasowej historii współpracy), w konsekwencji czego wyznaczony zostaje limit kredytowy.
W uzasadnionych przypadkach ze strony kontrahenta ustanawiane jest zabezpieczenie, mitygujące ryzyko braku płatności z jego strony. Ponadto prowadzona jest okresowa weryfikacja standingu finansowego kontrahentów oraz wysokości przyznanych limitów kredytowych i adekwatności przyjętych zabezpieczeń.
Dodatkowe informacje na temat zarządzania ryzykiem kredytowym zostały opisane w nocie 25.3 skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
Zarządzanie procesem windykacji
W Grupie zarządzanie windykacją odbywa się w oparciu o Ustawę o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych oraz Procedurę ogólną zarządzania należnościami z tytułu dostaw i usług w GK PGE. Spółki z Grupy na bieżąco monitorują płatności należności, stosują wczesną windykację oraz korzystają z usług Biur Informacji Gospodarczej i wywiadowni gospodarczych.
Rating PGE
PGE S.A. posiada ratingi (oceny wiarygodności kredytowej) nadane przez dwie agencje ratingowe – Fitch oraz Moody’s.
| Wyszczególnienie | Moody’s | Fitch Ratings |
|---|---|---|
| Rating długoterminowy PGE | Baa1 | BBB+ |
| Perspektywa ratingu | stabilna | stabilna |
| Data nadania ratingu | 2 września 2009 roku | 2 września 2009 roku |
| Data ostatniego potwierdzenia ratingu | 13 stycznia 2023 roku | 16 stycznia 2024 roku |
| Rating długoterminowy Polski | A2 | A- |
| Perspektywa ratingu | stabilna | stabilna |
Na początku 2024 roku agencja ratingowa Fitch utrzymała długoterminowy rating PGE S.A. na poziomie inwestycyjnym BBB+, z perspektywą stabilną.
Fitch w swoim komunikacie ze stycznia 2024 roku podkreśla, że ocena ratingowa odzwierciedla profil biznesowy Grupy PGE, która jest największą zintegrowaną polską grupą energetyczną, opartą w dużym stopniu o stabilne przychody regulowane z dystrybucji energii elektrycznej oraz z rynku mocy.
Pozytywnie na profil biznesowy Grupy PGE wpłynęło dodatkowo nabycie PKP Energetyka S.A. (obecnie PGE Energetyka Kolejowa S.A.) w kwietniu 2023 roku. W ocenie Fitch realizowane inwestycje w nowe źródła wytwórcze oparte na paliwie gazowym (Gryfino 2050 i nowy blok w Elektrowni Rybnik) dzięki 17-letnim kontraktom rynku mocy również wpłyną na poprawę przyszłych wyników Grupy PGE.
Poziom ratingu i jego perspektywa wspierane są także przez przewidywane utrzymanie ograniczonego poziomu zadłużenia w kolejnych latach mimo planowanych dużych nakładów inwestycyjnych. Jako potencjalne ryzyko wymieniany jest profil wytwarzania energii elektrycznej grupy PGE, bazujący obecnie na elektrowniach węglowych, dla których agencja Fitch przewiduje znaczne pogorszenie rentowności w perspektywie średnioterminowej.
Analitycy Moody’s potwierdzili rating PGE S.A. w styczniu 2023 roku.
Zgodnie z opinią wydaną przez tę instytucję potwierdzenie nadanego ratingu uwzględnia pozycję lidera na rynku energetycznym w Polsce, przy założeniu koncentracji na segmentach Energetyka Odnawialna i po wydzieleniu konwencjonalnych aktywów węglowych oraz niski poziom wskaźników zadłużenia.
Te czynniki są bilansowane przez niepewność w zakresie wdrożenia rządowego planu przejęcia węglowych aktywów Grupy PGE, wyzwania związane z przychodami w wyniku regulacji wprowadzających maksymalne ceny detaliczne energii elektrycznej, wysoką ekspozycję grupy na zmienność cen na rynkach paliw oraz duże planowane nakłady inwestycyjne, pochłaniające operacyjny cash flow i niosące ze sobą ryzyka planowego dokończenia inwestycji.
Moody’s podkreśla także pewność przychodów z działalności regulowanej (segment oraz Ciepłownictwo), które odpowiadają za znaczący udział w zysku EBITDA oraz niski poziom wskaźników zadłużenia.
Obie agencje podkreślają, że utrzymanie tych ocen wynika z silnej pozycji PGE S.A. w polskim sektorze energetycznym. Ratingi przyznane przez obie agencje potwierdzają długoterminową wiarygodność PGE S.A. na rynku kapitałowym i kredytowym.
Rating PGE na tle innych polskich spółek energetycznych i ratingu kraju (wg stanu na 23 lipca 2024 r.)
| Spółka | Rating Fitch wraz z perspektywą | Rating Moody’s wraz z perspektywą | Rating S&P |
|---|---|---|---|
| PGE | BBB+ stabilna | Baa1 stabilna | n/d |
| Orlen | BBB+ stabilna | A3 stabilna | n/d |
| Enea | BBB stabilna | n/d | n/d |
| Energa | BBB+ stabilna* | Baa1 stabilna | n/d |
| Tauron | BBB- stabilna | n/d | n/d |
| Polska | A- stabilna | A2 stabilna | A- stabilna |
* Rating podmiotu Energa został wyrównany do poziomu ratingu spółki-matki tzn. ORLEN S.A.