Przeciwdziałanie korupcji
Od 2017 roku w Grupie PGE obowiązują regulacje antykorupcyjne, które podlegają bieżącej aktualizacji. Regulacje te stanowią operacjonalizację Kodeksu etyki Grupy Kapitałowej PGE, który jest dokumentem nadrzędnym.
Polityka antykorupcyjna Grupy Kapitałowej PGE
Polityka antykorupcyjna Grupy Kapitałowej PGE jest deklaracją skierowaną do wszystkich wewnętrznych i zewnętrznych interesariuszy. Stanowi silne i jednoznaczne zobowiązanie do braku tolerancji dla korupcji w Grupie PGE.
Określa kluczowe zasady i odpowiedzialności w zakresie przeciwdziałania korupcji, w tym:
- odpowiedzialność za profilaktykę antykorupcyjną w Grupie Kapitałowej PGE,
- zasady antykorupcyjne, w tym w szczególności dotyczące braku tolerancji dla korupcji i wszelkich nieuczciwych zachowań, unikania konfliktu interesów, relacji z partnerami zewnętrznymi, upominków biznesowych,
- kanały zgłaszania nieprawidłowości i/lub podejrzeń nieprawidłowości,
- konsekwencje nieprzestrzegania polityki.
Polityka w zakresie przeciwdziałania korupcji odwołuje się do „Standardów rekomendowanych dla systemu zarządzania zgodnością w zakresie przeciwdziałania korupcji oraz systemu ochrony sygnalistów w spółkach notowanych na rynkach organizowanych przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie”. Jest dostępna na stronach zewnętrznych, co stanowi realizację jednej z wytycznych Giełdy Papierów Wartościowych.
Celem polityki antykorupcyjnej jest spełnienie tych standardów, a także jednoznaczna deklaracja oraz komunikacja wewnątrz i na zewnątrz organizacji podejścia Grupy Kapitałowej PGE do kwestii korupcji.
Grupa PGE zobowiązuje się do:
Zachowania zgodności
z przepisami antykorupcyjnymi
Kierowania się standardami Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie w zakresie przeciwdziałania korupcji
Spełnienia oraz promowania najwyższych standardów etycznych i transparentności prowadzenia działalności gospodarczej
Ciągłego doskonalenia działań
w zakresie przeciwdziałania korupcji
Rezultaty stosowania polityki antykorupcyjnej
Polityka stanowi uszczegółowienie zapisów Kodeksu etyki Grupy Kapitałowej PGE, a w szczególności zasady: „Nie tolerujemy korupcji oraz nieuczciwych zachowań”. Szczegółowe działania, odpowiedzialności oraz wdrożone w zakresie przeciwdziałania korupcji rozwiązania zawarte zostały w Procedurze ogólnej – przeciwdziałanie korupcji w Grupie Kapitałowej PGE, która jest dokumentem wewnętrznym, wdrożonym w spółkach Grupy PGE.
W ramach przeprowadzonej w 2022 roku w spółkach Grupy Kapitałowej ankiety dotyczącej znajomości wartości i zasad z Kodeksu etyki GK PGE, której wyniki zostały opublikowane w 2023 roku, pracownicy PGE wskazali, że zasada „Nie tolerujemy korupcji oraz nieuczciwych zachowań” to druga pod względem istotności zarówno dla pracowników (jak i dla organizacji) zasada Kodeksu etyki Grupy Kapitałowej PGE.
Jakościowymi rezultatami stosowania polityki antykorupcyjnej jest budowanie autentycznego, wewnętrznego i zewnętrznego wizerunku spółek Grupy Kapitałowej PGE jako uczciwych podmiotów gospodarczych, a także zwiększanie świadomości w zakresie ryzyk korupcyjnych oraz profilaktyki antykorupcyjnej.
Procedura ogólna – przeciwdziałanie korupcji w Grupie Kapitałowej PGE
Procedura przeciwdziałania określa odpowiedzialności oraz działania realizowane w ramach przeciwdziałania korupcji w Grupie Kapitałowej PGE, w tym w szczególności zasady dotyczące wymiany upominków biznesowych, transparentnej współpracy z partnerami biznesowym oraz unikania konfliktu interesów. Dokument wskazuje także tryb zgłaszania podejrzeń naruszeń zasad czy przepisów powszechnie obowiązującego prawa związanych z korupcją i łapownictwem.
Procedura odwołuje się do:
- wytycznych „Standardów rekomendowanych dla systemu zarządzania zgodnością w zakresie przeciwdziałania korupcji oraz ochrony sygnalistów w spółkach notowanych na rynkach organizowanych przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie” z 2018 roku,
- „Dobrych Praktyk Spółek Notowanych na GPW” z 2021 roku, według których spółka i jej grupa powinny posiadać przejrzyste procedury zarządzania konfliktami interesów i zawierania transakcji z podmiotami powiązanymi w warunkach możliwości wystąpienia konfliktu interesów,
- Kodeksu Spółek Handlowych – zgodnie z jego przepisami wdrożona jest treść oświadczenia o braku konfliktu interesów dotyczących Członków Zarządu spółek akcyjnych,
- dziesiątej zasady UN Global Compact.
Wszystkie osoby zatrudnione w spółkach Grupy Kapitałowej PGE, bez względu na podstawę zatrudnienia i zajmowane stanowisko, działające na rzecz i w imieniu Grupy PGE, zobowiązane są do przestrzegania zasad antykorupcyjnych, wymienionych w regulacjach antykorupcyjnych.
Realizacja procedury obejmuje m.in.:
- wdrożenie procesu dot. unikania konfliktu interesów:
- w stosunku do pracowników, jak również w odniesieniu do innych osób, które działają na rzecz i w imieniu spółek Grupy PGE na innej podstawie niż umowa o pracę,
- dodatkowo, w stosunku do partnerów biznesowych, w zakresie określonych rodzajów usług, ocenionych jako szczególnie narażone na ryzyko konfliktu interesów (tj. umowy na usługi doradcze oraz prawne),
- wdrożenie zasad transparentnej współpracy z partnerami biznesowymi, w szczególności dot. klauzul umownych oraz dobrych praktyk w ramach relacji z partnerami biznesowymi,
- wdrożenie zasad wymiany i ewidencji upominków biznesowych,
- stosowanie dodatkowych działań w stosunku do obszarów szczególnie zagrożonych korupcją,
- np. przegląd regulacji projektów i sponsoringu w celu mitygowania ryzyka nadużyć w procesie, weryfikacja uczestnictwa w szkoleniach z Kodeksu etyki i regulacji antykorupcyjnych oraz złożenia oświadczeń o braku konfliktu interesów członków zespołów projektowych,
- wdrożenie procesu zgłaszania wątpliwości oraz podejrzeń przypadków korupcji i konfliktu interesów,
- wdrożenie obowiązkowych cyklicznych szkoleń antykorupcyjnych – poziom podstawowy,
- wdrożenie dodatkowych szkoleń dla osób szczególnie narażonych na ryzyko korupcji – szkolenia dedykowane.
Jakościowymi rezultatami stosowania procedury jest wzrost świadomości zagrożeń korupcyjnych oraz kształtowanie i wspieranie przestrzegania najwyższych standardów antykorupcyjnych w toku prowadzenia działalności gospodarczej.
Identyfikacja możliwości wystąpienia korupcji
Monitorowanie działalności biznesowej w celu identyfikowania i wyjaśniania zdarzeń nietypowych dla prowadzonej działalności, a także analiza występowania czynników sprzyjających nadużyciom i wprowadzenie formalnych rozwiązań systemowych (regulaminy, procedury, polityki) prowadzi do coraz lepszego funkcjonowania organizacji w zakresie ładu korporacyjnego.
Liczba operacji (zdarzeń) do analizy w danym roku wynika z planu monitorowania stałego, który zatwierdzany jest przez Prezesa Zarządu PGE S.A. oraz z realizacji zapisów regulaminu nadzoru wewnętrznego, zgodnie z którym wszystkie operacje monitorowane przez obszar nadzoru wewnętrznego są analizowane pod kątem zaistnienia ewentualnych zdarzeń korupcyjnych.
W 2023 roku przeanalizowano wszystkie zaplanowane na dany rok operacje. W wyniku przeprowadzonego przeglądu nie zidentyfikowano przypadków korupcji.
Na podstawie analizy środowiska wewnętrznego (procesy, regulacje, zdarzenia) oraz zewnętrznego zdefiniowano następujące ryzyka:
- nieznajomość lub nieprzestrzeganie przez pracowników regulacji w celu dokonania nadużycia, w szczególności polityki antykorupcyjnej i dokumentów powiązanych,
- konflikt interesów,
- niewystarczająca znajomość regulacji zapobiegających nadużyciom przez pracowników,
- niewłaściwa reakcja na podejrzenie o nadużycie, lub na stwierdzone przypadki nadużyć ze strony pracowników lub pracodawcy,
- nadmierna lub nieadekwatna liczba uprawnień, przekraczanie przez pracowników zakresu uprawnień wynikających z udzielonego pełnomocnictwa,
- posługiwanie się fałszywym pełnomocnictwem oraz innymi dokumentami identyfikacyjnymi,
- niesprecyzowany zakres odpowiedzialności pracowników za realizację powierzonych zadań,
- nepotyzm i kumoterstwo,
- brak interwencji w przypadku zaistnienia podejrzenia lub zaistnienia korupcji ze strony bezpośredniego przełożonego lub osoby posiadającej taką wiedzę,
- pominięcie fragmentu procesu lub części zadania z nadzoru w newralgicznych obszarach działalności biznesowej jak: komunikacja, zakupy, handel hurtowy, sprzedaż detaliczna, administracja, relacje inwestorskie, fuzje i przejęcia.
Szkolenia z regulacji antykorupcyjnych
Świadomość pracowników w zakresie korupcji jako złożonego zjawiska w kontekście realizowanych przez nich zadań, jak i posiadanych kompetencji jest stale podnoszona. Odbywa się to głównie poprzez szkolenia zarówno ogólne, jak i dedykowane dla określonych grup pracowników szczególnie narażonych na ryzyko korupcji, ze względu np. na zajmowane stanowisko czy pracę w określonym obszarze.
Szkolenia upowszechniają etyczne wzorce postępowania i dają jasny przekaz o braku akceptacji dla wszelkich form korupcji w środowisku Grupy Kapitałowej PGE.
Szkolenia z regulacji antykorupcyjnych Grupy PGE, tak jak szkolenia z zagadnień Kodeksu etyki Grupy Kapitałowej PGE, są obowiązkowe i cyklicznie powtarzane dla wszystkich osób w spółkach, w których wdrożony jest system zarządzania zgodnością – Compliance.
Szkolenia dla wszystkich nowych osób w spółkach odbywają się w ciągu 3 miesięcy od podjęcia pracy lub współpracy ze spółką z Grupy PGE. Szczegółowo omawiane są na nich zasady dotyczące przeciwdziałania korupcji, standardy określane przez Giełdę Papierów Wartościowych, rodzaje korupcji, definicje, regulacje antykorupcyjne w Grupie Kapitałowej PGE. Ważność tego szkolenia, tak jak w przypadku szkolenia z Kodeksu etyki, trwa 3 lata. Po tym okresie jest ono powtarzane jako szkolenie przypominające. Po pierwszym szkoleniu uczestnicy składają oświadczenia potwierdzające zapoznanie się z przekazanymi treściami oraz zobowiązanie do ich przestrzegania. Dodatkowo, w zależności od potrzeb wiedza na temat przeciwdziałania korupcji jest uzupełniania w ramach dedykowanych, pogłębionych szkoleń antykorupcyjnych, uwzględniających specyfikę danego obszaru oraz konkretne stanowiska. Szkolenia takie kierowane są w szczególności do osób z kadry zarządzającej, kierowniczej i innych osób pracujących w obszarach szczególnie zagrożonych korupcją.
W roku 2023 spółki Grupy Kapitałowej PGE kontynuowały realizację regularnych, obowiązkowych szkoleń antykorupcyjnych, obejmujących pracowników i inne osoby działające w imieniu i na rzecz spółek Grupy Kapitałowej PGE, na podstawie umowy innej niż o pracę.
Uwzględniając obszary szczególnie narażone na ryzyko korupcji, odbyły się także dedykowane szkolenia dodatkowe, w zakresie profilaktyki antykorupcyjnej. Podejście takie będzie kontynuowane w jeszcze szerszym zakresie w roku 2024.
Oprócz dedykowanych szkoleń realizowanych własnymi siłami, w spółkach Grupy Kapitałowej PGE odbywały się także specjalne szkolenia antykorupcyjne, przeprowadzone przez funcjonariuszy CBA. W roku 2023 zostały one zorganizowane w PGE S.A., PGE Systemy oraz PGE Energia Ciepła. Szkolenia uzupełniane były dodatkowo działaniami komunikacyjnymiW ramach działań doskonalących system przeciwdziałania korupcji w 2023 roku dokonano nowelizacji regulacji wewnętrznej, dotyczącej stosowania klauzul umownych, odwołujących się do Kodeksu Postępowania dla Partnerów Biznesowych Spółek GK PGE. Zmiany obejmowały m.in. dodanie do treści klauzul wprost wymagania przestrzegania prawa człowieka, jak również opisanie procesu w taki sposób, aby był łatwiejszy do zrozumienia i, tym samym, łatwiejszy do przestrzegania. Komórki właściwe ds. Compliance udzielają na bieżąco wsparcia i rekomendacji, w przypadku ewentualnych pytań czy wątpliwości dotyczących upominków biznesowych czy konfliktu interesów.