Zarządzanie ryzykiem
PGE S.A., jako Centrum Korporacyjne, tworzy i wdraża rozwiązania w zakresie architektury zintegrowanego zarządzania ryzykiem. W PGE S.A. kształtowane są polityki, standardy i praktyki zarządzania ryzykiem. Z poziomu centralnego opracowywane są i rozwijane wewnętrzne narzędzia IT wspomagające proces, określany jest poziom ryzyka, który Grupa PGE jest gotowa zaakceptować przy realizacji swoich celów biznesowych, adekwatne limity ryzyka oraz monitorowane są poziomy ich wykorzystania.
W Grupie Kapitałowej PGE zarządzanie ryzykiem realizowane jest w oparciu o model GRC (Governance – Risk – Compliance), czyli o koncepcję trzech linii obrony (Biznes – Ryzyko – Audyt).
Umożliwia to dopasowanie i integrację procesu na wszystkich poziomach zarządzania w poszczególnych obszarach działalności.
Na najwyższym szczeblu zarządczym funkcjonuje Komitet Ryzyka, którego celem jest kontrola ekspozycji na ryzyka i ograniczanie zakresu ponoszonego ryzyka do akceptowanego poziomu w odniesieniu do realizacji strategii i celów biznesowych Grupy PGE. Departament Ryzyka i Ubezpieczeń w PGE S.A. integruje procesy zarządzania ryzykiem w Grupie PGE, mierzy i raportuje ryzyko rynkowe i korporacyjne, zarządza ryzykiem kredytowym oraz ubezpieczeniami. Odbiorcami informacji i raportów dotyczących ryzyka jest przede wszystkim Zarząd PGE S.A. i Zarządy spółek z Grupy PGE. Zasady zarządzania tymi zagadnieniami w Grupie PGE opisane są w następujących procedurach: zarządzania ubezpieczeniami, zarządzania ryzykiem rynkowym w działalności handlowej, korporacyjnego zarządzania ryzykiem, określania ratingu wewnętrznego, zarządzania ryzykiem kredytowym oraz w regulaminie Komitetu Ryzyka i w polityce korporacyjnego zarządzania ryzykiem w Grupie Kapitałowej PGE.
PGE nie koncentruje się jedynie na negatywnych aspektach analizowanych ryzyk. Traktuje je jako wyzwania i wykorzystuje szanse, jakie niosą ze sobą dynamicznie zmieniające się warunki, w jakich działa Grupa PGE.
Takie podejście pozwala budować pozycję firmy na rynku i ją rozwijać. Skuteczna implementacja wypracowanych w Grupie PGE rozwiązań, przekłada się na efektywniejsze gospodarowanie zasobami Grupy w całym łańcuchu wartości i wpływa na jakość świadczonych usług energetycznych.
Identyfikacja ryzyka obejmuje pełne spektrum działalności Grupy Kapitałowej. O zakresie i złożoności analizy decyduje istotność danego ryzyka w skali zarówno danej spółki, jak i całej Grupy PGE. Im wyżej w rankingu plasuje się dane ryzyko, tym dogłębniej jest ono badane i podlega bardziej złożonym rygorom raportowania. Takie podejście gwarantuje, z jednej strony uzyskanie pełnej wiedzy na temat najistotniejszych ryzyk i stosowanych narzędzi mitygujących, a z drugiej zapewnia, że w procesie raportowania nie zostanie pominięty żaden z interesariuszy.
Podział określający rodzaj oceny ryzyk wyznacza horyzont czasowy, w jakim lokowane są ryzyka:
Perspektywa bieżąca
to wycena ryzyk na kolejny rok
Perspektywa średnioterminowa
od 2 do 5 lat, dotyczy inicjatyw inwestycyjnych
Perspektywa długoterminowa
powyżej 5 lat, dotyczy wpływu trendów technologicznych, gospodarczych
i społecznych na działalność Grupy PGE
Jako oddzielna kategoria, w podobnych horyzontach czasowych, oceniane jest ryzyko klimatyczne, definiowane jako wpływ świadomości nieodwracalnych konsekwencji zmian klimatu i związaną z tym polityką regulacyjną, na działalność biznesową.
Perspektywa bieżąca
Najważniejszym celem oceny ryzyka jest wsparcie procesów decyzyjnych realizowanych zarówno na poziomie Centrum Korporacyjnego, jak i spółek zależnych z Grupy PGE. Ocena dokonywana jest w perspektywie kolejnego roku. Z uwagi na szeroki zakres zagadnień, które są przedmiotem oceny, odbywa się ona w trzech etapach.
Mapa ryzyka sporządzana dla każdego ze zidentyfikowanych ryzyk bieżącej działalności: od A1 do E5 – ryzyko niskie/średnie/wysokie
Etap 1
Wstępna ocena i analiza wszystkich zidentyfikowanych ryzyk, w ramach której każde z nich jest ocenione w dwóch aspektach: częstości (prawdopodobieństwa) materializacji oraz skutków potencjalnej materializacji. Najwyżej ocenione ryzyka trafiają do kolejnego etapu oceny.
Etap 2
Ocena ilościowa i dodatkowa analiza ryzyk, w ramach której szacowany jest wpływ każdego ryzyka na wyniki finansowe oraz oceniana jest istotność wpływu poszczególnych czynników mogących spowodować materializację ryzyka. Następnie identyfikowane są narzędzia mitygujące oraz ich skuteczność, a także określona zostaje metoda postępowania z ryzykiem.
Etap 3
Spośród ryzyk zakwalifikowanych do etapu 2 wybierane są najistotniejsze dla Grupy PGE, dla których sporządzany jest odrębny raport zawierający pogłębioną analizę ryzyka.
W perspektywie roku 2024 do etapu trzeciego, czyli do najistotniejszych ryzyk dla Grupy PGE, zakwalifikowana została pula następujących ryzyk do pogłębionej analizy:
- ryzyko taryfy G dla odbiorców regulowanych w PGE Obrót,
- ryzyko marży brutto na energii elektrycznej z aktywów wytwórczych w PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna,
- ryzyko marży brutto na energii elektrycznej i wpływ kosztów zmiennych na produkcję ciepła w PGE Energia Ciepła,
- ryzyko nieefektywnego zabezpieczenia energii elektrycznej pod kontrakty sprzedażowe w PGE Obrót,
- ryzyko rozliczeń w PGE Obrót,
- ryzyko zaniechania projektu NABE w PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna,
- ryzyko marży brutto na energii elektrycznej z aktywów wytwórczych w PGE Energia Odnawialna,
- ryzyko ochrony środowiska w PGE S.A.,
- ryzyko płynności finansowej w PGE S.A.,
- ryzyko rozliczeń w PGE Dystrybucja.
Perspektywa średnioterminowa – ryzyka inwestycyjne
Opis ryzyk, zagrożeń i ograniczeń w perspektywie średnioterminowej dotyczy najistotniejszych inicjatyw inwestycyjnych realizowanych w Grupie PGE, mających zasadniczy wpływ na kierunek rozwoju Grupy. Wskazane są najważniejsze przeszkody na drodze ich realizacji i potencjalne skutki opóźnień. Horyzont czasowy przedsięwzięć jest różny, w zależności od konkretnego zadania. Wynosi on od ok. 2 lat dla projektów do ok. 5 lat dla morskich farm wiatrowych.
Perspektywa długoterminowa
Przedmiotem oceny są wyzwania i zagrożenia, jakie pojawią się przed Grupą PGE w ciągu najbliższej dekady. Każde z ryzyk długoterminowych oceniane jest pod względem jego wpływu na realizację celów biznesowych, wizerunek firmy oraz ciągłość działania. Przedstawiony wynik jest dominantą (wartością najczęściej występującą w wynikach) z tych trzech aspektów.
Obszary ryzyk długoterminowych
Kierunki rozwoju
ryzyko braku możliwości utrzymania wiodącej pozycji Grupy Kapitałowej w warunkach braku wydzielenia NABE
Dostęp do finansowania
ryzyko, że Grupa PGE nie pozyska finansowania koniecznego do zrealizowania planowanych inwestycji
Dezinformacja i sztuczna inteligencja
ryzyko, że zastosowanie „fake newsów” oraz sztucznej inteligencji kreującej alternatywną rzeczywistość zagrozi funkcjonowaniu GK PGE
Geopolityka
ryzyko zmiany czynników geopolitycznych (polityka UE, rozbieżność interesów, konflikty polityczne – wojny), powodujące ograniczony dostęp do surowców produkcyjnych wykorzystywanych przez GK PGE
Zmiany klimatu
ryzyko klimatyczne fizyczne związane z częstotliwością występowania ekstremalnych warunków atmosferycznych
w wyniku których mogą zostać uszkodzone składniki majątku GK PGE oraz zmiany klimatu mające wpływ na zapotrzebowanie na energię elektryczną i ciepło
Źródła wytwarzania energii
ryzyko, że nowe źródła energii nie zapewnią oczekiwanego wolumenu energii i oczekiwanego poziomu EBITDA
Prawo i regulacje
ryzyko związane ze zmianami systemu prawnego
i niepewnością otoczenia regulacyjnego, w tym m.in. co do przyszłego kształtu systemów wsparcia, obciążeń regulacyjnych wynikających z wymogów środowiskowych mających wpływ na GK PGE
Ewolucja technologiczna
ryzyko, że zmiany technologiczne będą na tyle istotne, że korekcie ulegnie rynek energii (m.in. sposobów jej wytwarzania)
Preferencje społeczne
ryzyko, że preferencje społeczne w zakresie oczekiwań klienta masowego, oceny atrakcyjności pracodawcy oraz opinia społeczna będą negatywnie oddziaływać na Grupę PGE
Bezpieczeństwo / cyberbezpieczeństwo
ryzyko że sytuacja międzynarodowa będzie negatywnie wpływać na bezpieczeństwo fizyczne
i cyberbezpieczeństwo zasobów Grupy PGE
Mapa ryzyk długoterminowych
Agregacja wyniku na mapie to dominanta – wartość najczęściej występująca w próbie.
Umiejscowienie na mapie ryzyk na podstawie oceny poziomu istotności przedstawia wpływ danego ryzyka na trzy aspekty działania:
- realizacja celów biznesowych,
- wizerunek firmy,
- ciągłość działania.
Opracowanie własne.
Mapa ryzyk długoterminowych powstała w oparciu o elementy dominujące w odpowiedziach, wg subiektywnego postrzegania tych ryzyk przez najwyższą kadrę kierowniczą PGE S.A. (Członkowie Zarządu i Dyrektorzy Pionów) podczas warsztatów strategicznych przeprowadzonych 30 stycznia 2024 roku.