Morskie farmy wiatrowe

W czerwcu 2023 r., podpisano umowę z konsorcjum firm SEMCO Maritime i PTSC Mechanical & Construction na zaprojektowanie, wyprodukowanie i uruchomienie morskich stacji elektroenergetycznych dla projektu Baltica 2. Będą to cztery stacje, każda z nich wyposażona w dwa transformatory, które będą gromadzić energię elektryczną wytwarzaną przez turbiny wiatrowe przed eksportowaniem jej na ląd.

Kolejnym ważnym krokiem było podpisanie umowy na dostawę  fundamentów z konsorcjum firm Navantia i Windar oraz firmą Steelwind. Konsorcjum Navantia-Windar dostarczy 77 monopali, z których największe przekraczają 100 m długości i ważą ponad 2000 ton. Wykorzystane zostaną do instalacji turbin i morskich stacji transformatorowych. Ich produkcja rozpocznie się w 2024 roku. Pozostałe 34 monopale dostarczy Steelwind. Harmonogram zakłada rozpoczęcie produkcji tych fundamentów w drugiej połowie 2025 roku.

Podmorskie kable wewnętrzne 66 kV o łącznej długości ok. 170 km, które połączą turbiny z morskimi stacjami transformatorowymi, wyprodukuje firma Orient Cable (NBO), a eksportowe firmy ZTT i Hellenic Cables. Do ich ułożenia i podłączenia zakontraktowano flotę firmy Boskalis.

Tym samym PGE i Ørsted sfinalizowały w 2023 roku zakontraktowanie wszystkich najważniejszych komponentów dla części morskiej Baltica 2, dodatkowo zabezpieczając także instalację i podłączenie kabli dla tej inwestycji.

W styczniu 2024 r. Grupa PGE i Ørsted podpisały umowę z GE Vernova – reprezentowaną w Polsce przez GE Power Sp. z o.o. – oraz Polimex Mostostal, które jako konsorcjum zbudują lądową infrastrukturę niezbędną do wyprowadzenia mocy z projektu Baltica 2.  Lądowa infrastruktura przyłączeniowa dla projektu Baltica 2 powstanie na Pomorzu w okolicach miejscowości Osieki Lęborskie w gminie Choczewo, w powiecie wejherowskim. Generalny wykonawca zbuduje ją w tzw. formule „pod klucz”, to znaczy, że przygotuje gotowy do użytkowania obiekt. Zadanie wybudowania przyłącza lądowego obejmuje wykonanie stacji najwyższych napięć 275/400 kV oraz lądowych linii eksportowych niezbędnych do wyprowadzenia mocy do Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. Prace budowlane rozpoczną się jeszcze w 2024 roku. Testowanie i uruchomienie lądowej stacji zaplanowano na lata 2026 i 2027.

W lutym 2024 r. Grupa PGE i Ørsted zakontraktowały statki do transportu i instalacji fundamentów dla projektu Baltica 2 – jednego z dwóch etapów Morskiej Farmy Wiatrowej Baltica. Wyłoniona w przetargu firma Van Oord przetransportuje na obszar budowy morskiej farmy, a następnie zainstaluje 111 monopali. Taki właśnie rodzaj fundamentów zostanie zastosowany przy budowie Baltica 2. Znaczna większość, bo 107 monopali posłuży jako fundamenty turbin wiatrowych, a pozostałe 4 jako fundamenty pod morskie stacje elektroenergetyczne.

Także na początku 2024 r. Grupa PGE i Ørsted zakontraktowały statki do instalacji drugiej części turbin wiatrowych dla projektu Baltica 2 – instalację pierwszej partii turbin wykona norweska firma Fred. Olsen Windcarrier a drugą partię turbin zainstaluje duńska firma Cadeler. 

Z kolei w marcu 2024 r. PGE i Ørsted podpisały umowę na transport i instalację morskich stacji transformatorowych dla projektu Baltica 2 z firmą Seaway7 – światowym liderem w realizacji projektów związanych z morską energetyką wiatrową.

W sierpniu br. Europejski Bank Inwestycyjny (EIB) wydał wstępną decyzję kredytową dla projektu MFW Baltica. Dla każdego z etapów – Baltica 2 i Baltica 3 – przewidziano po jednej transzy do uruchomienia w formule Project Finance w wysokości 350 mln euro, a także po jednej transzy do uruchomienia w oparciu o gwarancje instytucji finansowych, banków lub agencji kredytów eksportowych, co łącznie daje pakiet o wartości 1,4 mld euro – to znaczący krok na drodze do zapewnienia optymalnej struktury finansowania, która umożliwi wybudowanie pierwszych morskich farm wiatrowych PGE na Morzu Bałtyckim.

Już w roku 2024 podpisano umowę z Geoquip Marine na przeprowadzenie wstępnej kampanii geotechnicznej dna morskiego dla projektu morskiej farmy wiatrowej Baltica 1. Głównym celem planowanej kampanii geotechnicznej na obszarze morskiej elektrowni wiatrowej jest uzyskanie wstępnych informacji na temat budowy geologicznej badanego obszaru. Uzyskane informacje posłużą m.in. do wyboru optymalnego sposobu posadowienia wież turbin elektrowni wiatrowej oraz umożliwią zaplanowanie kolejnych etapów badań, w tym badań geotechnicznych pod fundamenty.

Także w roku 2024 rozpoczęto badania podłoża gruntu dla części lądowej dla Baltica 1. Obszar badań obejmie teren budowy przyszłej lądowej stacji transformatorowej i ławy kablowej, czyli infrastruktury związanej z wyprowadzeniem mocy. Badania wykonuje polska firma Geoteko. W wyniku badań powstanie dokumentacja niezbędna do wykonania projektu technicznego przyłącza lądowego.

W marcu 2024 r. PGE Baltica podpisała umowę z konsorcjum firm: Geofizyka Toruń S.A., Przedsiębiorstwo Geologiczne GEOPROJEKT Szczecin sp. z o.o. oraz „PROJMORS” Biuro Projektów Budownictwa Morskiego sp. z o.o. na wykonanie badań geologicznych, w tym geotechnicznych i geofizycznych oraz dokumentacji wynikowej dotyczących  przewiertu ląd – morze dla morskiej farmy wiatrowej Baltica 1. W wyniku badań powstanie dokumentacja, która jest niezbędna do wykonania modelu gruntu koniecznego do prawidłowego zaprojektowania przejścia kablowego ląd-morze dla morskiej farmy wiatrowej Baltica 1.

W kwietniu 2024 r. wybrano projektanta geotechnicznego oraz konstrukcyjnego dla etapu rozpoznania podłoża inwestycji EWB1 w ramach projektu Baltica 1 na obszarze morskiej farmy wiatrowej i na trasie kabla eksportowego. Umowa została zawarta z firmą Gavin and Doherty Geosolutions z Irlandii.

W 2023 roku Ministerstwo Infrastruktury wydało kolejne decyzje o udzieleniu pozwoleń na wznoszenie i wykorzystywanie sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń w polskich obszarach morskich dla przedsięwzięć polegających na budowie morskich farm wiatrowych. Ostateczna decyzja dotyczy pięciu pozwoleń dla Grupy PGE, które umożliwią jej wybudowanie w przyszłości kolejnych elektrowni wiatrowych na morzu. Łączna potencjalna moc farm wiatrowych planowanych do budowy na nowych obszarach wynosi ok. 3,9 GW.

Grupie PGE przyznano akweny: 43.E.1 i 44.E.1, zlokalizowane blisko realizowanych już przez PGE projektów morskich farm wiatrowych oraz budowanego portu serwisowego w Ustce; kolejne obszary 60.E.3 i 60.E.4 położone w pobliżu projektów Baltica 1; a także 45.E.1 w sąsiedztwie realizowanych projektów Baltica 2 i Baltica 3, o który PGE wnioskowała wspólnie z Ørsted.

Potencjał mocy nowych obszarów: ponad 3,9 GW

Podobna idea zwiększania udziału local content oraz budowy wartości dodanej w polskiej gospodarce przyświeca Porozumieniu sektorowemu na rzecz rozwoju morskiej energetyki wiatrowej w Polsce, którego PGE jest jednym z sygnatariuszy.

Stale prowadzimy także dialog z dostawcami i podwykonawcami w formie tzw. Dni Dostawców, które  wspólnie organizują PGE i Ørsted. W 2023 roku wydarzenie miało miejsce w październiku. Przedstawiciele przedsiębiorstw z całej Polski i zagranicy zainteresowani włączeniem się w realizację projektu Baltica 2 wzięli udział w zorganizowanym dla nich spotkaniu na PGE Narodowym. Dzień Dostawców był okazją do indywidualnych spotkań z dostawcami komponentów i usług już zakontraktowanych przez PGE i Ørsted. W wydarzeniu uczestniczyło prawie pół tysiąca uczestników, którzy mieli możliwość  wzięcie udziału w prawie 70 biznesowych sesjach networkingowych.

Będzie też szansą na wzmocnienie polskiej myśli naukowej. Dlatego też PGE Baltica rozpoczęła tworzenie sieci współpracy naukowej. W ten sposób chce angażować polskie uczelnie i instytucje naukowe w rozwój polskiego sektora morskiej energetyki wiatrowej, jednocześnie budując polski potencjał local content. Z jednej strony taka współpraca niesie ze sobą możliwości doskonalenia nowych technologii dla morskiej energetyki wiatrowej w oparciu o wspólne projekty naukowo-badawcze, a z drugiej jest doskonałą okazją do stworzenia podstaw do kształcenia przyszłych kadr tak potrzebnych tworzącemu się w Polsce sektorowi. PGE Baltica realizuje studia podyplomowe związane z offshore wraz z Uniwersytetem Morskim w Gdyni i Politechniką Gdańską. Dodatkowo na Politechnice Gdańskiej włączyła się w specjalność na studiach magisterskich dotyczącą projektowania i budowy morskich systemów energetycznych.

Odpowiedzią na potrzebę wykształcenia wyspecjalizowanych w tym obszarze kadr są studia podyplomowe „Morska energetyka wiatrowa: zarządzanie, przygotowanie i realizacja inwestycji”. To nowy kierunek opracowany wspólnie przez PGE Polską Grupę Energetyczną oraz warszawską Uczelnię Łazarskiego, który został uruchomiony w październiku 2022 roku. To pierwszy w Polsce kierunek przygotowujący ekspertów do zarządzania procesami inwestycyjnymi w morskiej energetyce wiatrowej.

CKMEW przy ścisłej współpracy z placówkami naukowymi planuje wdrażać najnowsze technologie, m.in. nowatorską koncepcję budowy dla celów szkoleniowych i diagnostyki zapobiegawczej tzw. cyfrowego bliźniaka w technologii Hi Tech, stworzy unikatowy zespół symulatorów w modelu VR (wirtualnej rzeczywistości) dla potrzeb szkoleniowych, wypracuje metodologię testowania innowacyjnej technologii w środowisku operacyjnym oraz warunki do prowadzenia wdrożeniowych doktoratów problemowych i przechowywania wiedzy. Komercjalizacja podejmowanych przedsięwzięć, dbałość o zachowanie praw własności intelektualnych i nowych technologii, stworzy źródła realnych przychodów oraz znacząco zoptymalizuje koszty O&M.

Planując stworzyć kompleksowy program edukacji dla młodych ludzi zainteresowanych karierą w morskiej energetyce wiatrowej, PGE Baltica zaprosiła do współpracy pomorskie szkoły średnie – Zespół Szkół Ogólnokształcących i Technicznych w Ustce oraz Zespół Szkół Technicznych w Malborku – Technikum nr 2, by już na tym etapie pokazać uczniom możliwości, jakie niesie ze sobą praca przy morskich farmach wiatrowych. W tych szkołach wsparcie PGE Baltica obejmie między innymi zakup podręczników dla trzech wyróżniających się uczniów, sfinansowanie zakupu wyposażenia pracowni mechaniczno-pomiarowej, prowadzenie teoretycznych i praktycznych zajęć specjalistycznych, udział w przygotowaniu kadry technicznej dla realizowanych przez PGE Baltica projektów inwestycyjnych.